Program

Polska: raczej ku zmianie? Uwaga! Wykład odbędzie się na Zoomie!

prof. dr hab. Andrzej Rychard

29 października o godz. 18:30

Polska: raczej ku zmianie? Uwaga! Wykład odbędzie się na Zoomie!

prof. dr hab. Andrzej Rychard

29 października o godz. 18:30

Informacje

  •   29 października o godz. 18:30
  •   platforma ZOOM
  •   Liczba wolnych miejsc: 3 z 100
  •   Cena: 15 zł

Opis

Jak miałem okazję mówić na zeszłorocznym spotkaniu, w obecnym systemie instytucjonalnym w Polsce ścierają się dwie tendencje: do utrwalania obecnego układu rządzącego i podporządkowanych mu instytucji oraz – wręcz przeciwnie – do wprowadzania dynamiki do tego układu.

W oczywisty sposób rządzący dążą do konsolidacji i utrwalenia, a nawet pogłębienia wprowadzonych przez siebie zmian. Jest to całościowy program obejmujący idee, instytucje i konkretne działania. Ma on także swój wymiar międzynarodowy (dystansowanie się do UE w obecnym kształcie i deklaracje chęci jej zmiany). Tendencje przeciwne są wynikiem działania zarówno erozji wewnątrz obozu władzy, jak i nacisków zewnętrznych. Nacisk zewnętrzny to zaś aktywność i mobilizacja społeczna oraz presje Unii Europejskiej. Ważnym czynnikiem mobilizacyjnym jest powrót do polskiej polityki Donalda Tuska, choć efekt końcowy jeszcze jest nieznany.

Podstawową moją tezą jest myśl, że obydwa typy procesów: utrwalające oraz dynamizujące system w ciągu ostatniego roku uległy zdecydowanemu wzmocnieniu. Czyli napięcie między nimi jest obecnie jeszcze wyraźniejsze.

Obóz rządzący zdecydowanie wzmacnia wysiłki konsolidacyjne. Pogarszanie relacji międzynarodowych, otwarte prezentowanie UE jako wroga, wzmocnienie presji ideologicznych (np. poprzez edukację) – to najbardziej widoczne przykłady. Ale wzmagają się też i czynniki dynamizujące: wykrywa się więcej afer, odszedł Gowin, powrócił Tusk, nastąpiła reorganizacja opozycji. Nie bez znaczenia jest fakt, że mamy pandemię, która potęguje uczucie niepewności, co jest samo w sobie potencjalnym czynnikiem dynamiki. (Ta niepewność mogłaby być skutecznie zredukowana polityką władz, ale tego chyba nie widać).

W wyniku rosnącej siły obu przeciwstawnych czynników (stabilizacji i zmiany) cały system staje się bardziej chybotliwy. Możliwe są różne warianty zmiany –  wcale nie musi to polegać na przykład na przegranej obecnej władzy i zwycięstwie orientacji modernizacyjno-europejskiej. Możliwy jest też wariant porażki rządzących i jednoczesnej porażki orientacji proeuropejskiej (poparcie dla UE nie jest wieczne), czyli silna propaganda antyeuropejska może dać efekty. Postuluję więc, aby w analizach, a głównie w przewidywaniach, nie widzieć tylko dwuczłonowej alternatywy: PiS albo proeuropejski anty-PiS. Jednym (choć zapewne nie jedynym) wariantem może być też np. ani PiS, ani Europa – mówiąc hasłowo.

prof. Andrzej Rychard

Prowadzący

prof. dr hab. Andrzej Rychard – socjolog, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Specjalizuje się w socjologii instytucjonalnej, socjologii organizacji oraz socjologii polityki i gospodarki. Autor licznych prac naukowych publikowanych w Polsce i za granicą, komentator życia politycznego w mediach. Autor książek: "Władza i interesy w gospodarce polskiej u progu lat osiemdziesiątych" (1995 r.), "Czy transformacja się skończyła? Powstawanie nowego ładu w perspektywie socjologii zmiany instytucjonalnej" (1996 r.), "Niepokoje polskie" (współautor, 2000 r.), "Legitymizacja w Polsce. Nieustający kryzys w zmieniających się warunkach?" (współautor, 2010 r.).

Serwis wykorzystuje pliki cookies (ciasteczka).