Opis

Dlaczego tabletka z cukru działa przeciwbólowo? Jak to możliwe, że antybiotyki działają na grypę, choć przecież nie zwalczają wirusów tylko bakterie? Skąd bierze się pobudzające działanie kawy bezkofeinowej? Dlaczego tabletka przeciwbólowa zaczyna działać, zanim rozpocznie się wchłanianie zawartego w niej aktywnego składnika? Dlaczego przez wieki lekarze skutecznie nieśli pomoc chorym, choć do początków XX wieku dysponowali bardzo niewieloma aktywnymi metodami leczenia? Odpowiedzi na te i podobne pytania można uzyskać na podstawie wyników badań nad mechanizmami działania placebo. Dowodzą one, że reakcji na placebo uczymy się – zarówno w wyniku własnego doświadczenia (warunkowanie klasyczne i sprawcze), jak i pośrednio, obserwując reakcje innych osób (uczenie się przez obserwację) albo w inny sposób uzyskując informacje o działaniu placebo (sugestie słowne). W ramach wykładu zaprezentowany zostanie współczesny stan wiedzy na temat mechanizmów działania placebo.

prof. Przemysław Bąbel

Prowadzący

prof. dr hab. Przemysław Bąbel – profesor zwyczajny w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie kieruje Zespołem Badania Bólu. Prowadzi badania nad mechanizmami wpływu placebo na ból, pamięcią bólu i czynnikami psychologicznymi modyfikującymi percepcję bólu. Zajmuje się także zastosowaniami psychologii pamięci i analizy zachowania w psychoterapii i edukacji. Prof. Bąbel jest prodziekanem ds. naukowych Wydziału Filozoficznego UJ, przewodniczącym Rady Dyscypliny Psychologia UJ, prezesem Polskiego Towarzystwa Psychologii Behawioralnej, członkiem zarządu Society for Interdisciplinary Placebo Studies i członkiem Komitetu Psychologii Polskiej Akademii Nauk. Jest autorem przeszło 120 publikacji naukowych, w tym m.in. książek „Trening pamięci. Podręcznik trenera” (PWN, 2024), „12 zasad skutecznej edukacji. Czyli jak uczyć, żeby nauczyć?” (GWP, 2015), „Trening pamięci. Projektowanie, realizacja, techniki i ćwiczenia” (Difin, 2011), „Jak uczyć, żeby nauczyć” (WSiP, 2008), oraz ponad 100 publikacji popularnonaukowych. W 2023 r. prof. Bąbel znalazł się wśród najczęściej cytowanych naukowców na świecie w rankingu World’s TOP 2% Scientists przygotowanym przez Uniwersytet Stanforda we współpracy z wydawnictwem Elsevier.