HIROMI KAWAKAMI "NIEDŹWIEDZI BÓG"

[1405]

HIROMI KAWAKAMI ” NIEDŹWIEDZI BÓG’’
Miniatura literacka HIROMI KAWAKAMI „Niedźwiedzi bóg” opisuje spacer i piknik narratorki z Niedźwiedziem. Dla mnie jest to opowieść o Niedźwiedziu i jego stosunku do drugiego człowieka. Niedźwiedź, jak to niedźwiedź, jest wielki, niezgrabny i włochaty. Do tego jest Nowy i Obcy, ponieważ niedawno się sprowadził. Jego inność nie wszystkim się podoba, ale narratorka nie ma uprzedzeń, jest otwarta i wyrusza z nim nad rzekę. Spędzają miły dzień. Niedźwiedź okrywa narratorkę ręcznikiem, łowi i suszy dla niej ryby, razem spożywają posiłek. Postać Niedźwiedzia emanuje ciepłem, dobrocią, troskliwością. Żegnają się po przyjacielsku przytuleniem. Na pożegnanie szczęśliwy Niedźwiedź życzy swojej towarzyszce, by niedźwiedzi bóg miał ją w swojej opiece. Ona zaś próbuje sobie wyobrazić ” jaki jest ten niedźwiedzi bóg.”

„Niedźwiedzi bóg 2011” to wznowienie wydania opowieści „Niedźwiedzi bóg” „po tamtych wydarzeniach”. Ci sami bohaterowie udają się na spacer i piknik nad rzekę. Przebieg spaceru jest niemal identyczny, tyle, że odbywa się on w innej scenerii. Zamiast pól ryżowych, rozkopana ziemia i pracujący ludzie w ubraniach ochronnych, nad rzeką tylko kilka osób, a dzieci nie ma wcale, asfaltowa droga jest pełna samochodów.
Niedźwiedź nadal jest Obcym i jak w poprzednim opowiadaniu, w czasie spaceru dotyka go niechęć ze strony spotkanych mężczyzn. Poprzednio uderzyło go dziecko będące pod opieką dorosłych.
„Po tamtych wydarzeniach” dziecka już nie ma nad rzeką, ale dorośli nadal patrzą na Niedźwiedzia z dystansem i tym razem z zawiścią, bo jest wielki i może przyjąć większą dawkę promieniowania niż oni.
Tak jak Niedźwiedź – dobrotliwy, wyrozumiały i naiwny - usprawiedliwiał zachowanie dziecka przed laty - „- Mali ludzie nie robią takich rzeczy złośliwie. ….ludzie są różni, ale dzieci są niewinne”, tak i
„po tamtych wydarzeniach” ma nadzieję, że komentujący jego osobę mężczyźni nie mają nic złego na myśli.

Przebieg spaceru i pikniku jest niemal identyczny, a główny bohater Niedźwiedź jak poprzednio jest dobry, czuły i opiekuńczy. Okrywa narratorkę ręcznikiem, łapie i suszy dla niej ryby na pamiątkę. Do elementów troski o towarzyszkę wyprawy, doszła szczególna u w a ż n o ś ć „po tamtych wydarzeniach”. Nie przysnął obok narratorki, jak poprzednio, lecz na ławce, by nie narazić jej na dodatkowe promieniowanie. Pożegnanie spacerowiczów przebiegało także identycznie. Była zgoda szczęśliwej narratorki na przytulanie, mimo świadomości, że może ono być dla niej zagrożeniem, były też sakramentalne słowa szczęśliwego Niedźwiedzia: „Niech niedźwiedzi bóg ma cię swojej opiece.”
Podobnie jak w pierwszym wydaniu opowieści, narratorka bezskutecznie próbuje sobie wyobrazić jaki jest ten niedźwiedzi bóg.

Hiromi Kawakami odniosła się do wątku niedźwiedziego boga w posłowiu do opowiadań. Wspomniała, że w kulturze japońskiej od najdawniejszych czasów istniało wielu bogów. Wierzono, że są prawie we wszystkim, także w zwierzętach. Kawakami pisze dalej: „ Oczywiście nie wierzę głęboko w to, że każda rzecz na świecie ma swoje bóstwo. Lecz rankiem, gdy po nocy spędzonej …. .. bez ogrzewania czuję ciepłe promienie słońca wpadające przez okno, instynktownie rodzi się we mnie zachwyt: „ Ach to naprawdę bóg słońca”. W tym sensie mam w sobie świadomość pradawnej Japonii”.

Niedźwiedzi bóg będzie więc wszystkim tym, czym epatował bohater opowiadań – Niedźwiedź. Wielką,trochę niezdarną, dobroduszną i być może naiwną istotą, która promieniuje serdecznością, przyjaźnią, troskliwością i czułością, jakże potrzebną każdemu człowiekowi.
Świat, który pokazała Kawakami „po tamtych wydarzeniach” zmienił się, stał się brzydszy i bardziej uciążliwy. Opisała go bardzo oszczędnymi środkami, co w moim przekonaniu ma jeszcze większa moc. Nie zmienili się ludzie, ich postawy i potrzeby.
ecw