Domenico Starnone - Sznurówki

[jurek]

Sznurówki-Domenico Starnone

Po bardzo ciekawym spotkaniu z panią Weroniką Korzeniewską, a także po przeczytaniu pierwszej powieści obyczajowej Domenico Starnone -Sznurówki , mogę powiedzieć, że Saloniki literackie Akademii 30+ zapowiadają się ciekawie.
Potwierdzeniem tego była nasza dyskusja o Sznurówkach.
Zdrada jednego z małżonków przedstawiona w tej powieści, wywołuje duże emocje i różne refleksje. Szczególnie bulwersuje z powodu dzieci, które zostają odebrane ojcu po odejściu od rodziny. Odciska ona na nich piętno i zaburza ich rozwój emocjonalny jak i osobowość. Podobnie jest ze zdradzoną małżonką.
Córka Anna nie potrafi stworzyć żadnego związku z partnerem i nie lubi dzieci, syn Sandro nie potrafi żyć w związku z jedną partnerką, ma ich kilka, ale lubi dzieci i dba o nie i o partnerki.
Vanda poświęciła się dzieciom, nie była w stanie związać się z jakimkolwiek partnerem, nigdy nie wybaczyła zdrady Aldo i stała się, dla niego sadystką. Natomiast Aldo, pomimo powrotu na łono rodziny, dalej zdradzał Vandę.
Vanda i Anna nie ufają ludziom, w mniejszym stopniu dotyczy to Aldo i Sandro.
W innej powieści Domenico Starnone zatytułowanej “Psikus:, Salli, gospodyni domowa, mówi do Daniele Mallarico, dziadka czteroletniego wnuka Mario:
“Kto ma dzieci, nie powinien się rozchodzić”, a do wnuka mówi tak:
“Wiesz, co oznacza “rozwód”?
To oni zostawią się nawzajem, ale ciebie nie zostawią”.
Zgadzam się z opinią Sallii.
Jesteśmy świadkami losu rodziny i wpływu rewolucji obyczajowej we Włoszech na nią.
Można powiedzieć, że Vanda i Aldo zaczęli wspólne życie w tradycyjnym modelu rodziny, a kończą je w związku zdeformowanym przez zdradę Alda. Oboje różnie dojrzewają w małżeństwie, różnie ulegają wpływom zmian obyczajowych, mają odmienne wartości i priorytety. Pozornie silni, ale tak naprawdę za słabi, żeby rozpocząć nowe życie po zdradzie jednego z nich.
Dla Vandy najważniejsze były dzieci, dom, mąż, bezpieczeństwo materialne, a na końcu jej własny rozwój.
Aldo chciał mieć szeroko pojętą wolność, rozwój w pracy, który zapewni jemu i rodzinie bezpieczeństwo materialne, dom, żonę, dzieci.
Oboje mieli różny start życiowy, różne wychowanie. Więcej wiemy o Aldzie, którego przeżycia z dzieciństwa i okresu dojrzewania miały duży wpływ na jego charakter, osobowość i zachowanie. To pozwala nam zrozumieć powody jego postępowania z Vandą i dziećmi.
Vanda nie pogodziła się z utratą męża, walczyła o jego powrót metodami, które wywołują u nas emocje i kontrowersje. Odniosła przysłowiowe “pyrrusowe zwycięstwo”.
Aldo, który spotkał swoją wielką miłość, nie był w stanie poświęcić się jej do końca życia, wystraszył się, skapitulował i skruszony wrócił do rodziny. Nie zrezygnował ze zdradzania żony z innymi kobietami i dalej kochał swoją wielką miłość w tajemnicy przed Vandą. Miał też teraz tę swobodę, której się domagał wcześniej od Vandy, a na którą ona się w swoim czasie nie zgodziła. Bał się panicznie, że Vanda wykryje jego amoralne postępowanie i ulegał jej we wszystkim. Taki kiedyś nie był.
Vanda demonstracyjnie okazywała mu brak zaufania. Na starość tworzą dziwny związek małżeński.
Tytułowe sznurówki są tutaj symbolem związania dwojga ludzi w sposób szczególny - toksyczny.
Myślę, że każdy dorosły czytelnik znajdzie w tej powieści cząstki swojego lub sąsiedniego życia, podobne problemy w większym lub mniejszym stopniu.
Sam Domenico Starnone przyznał się, w jednym z wywiadów, że zna takie małżeństwo. Pisząc tę powieść, chciał pokazać czytelnikowi jak ważne jest zaufanie w związku dwojga ludzi, jaki ma ono wpływ na jego trwałość i jakie są skutki ciągłego jego braku. Widzimy to bardzo wyraźnie u Vandy po powrocie Aldo do rodziny.
Czytając tę książkę, możemy zadać też sobie pytanie: co to jest wolność w małżeństwie, jakie są jej granice, co wolno czego nie wolno, czy przecinamy sznurówki czy drut kolczasty, co jest moralne, a co nie? Prawdopodobnie odpowiedzi nie będą tutaj jednomyślne.
Zmiany obyczajów dalej trwają, a ja zastanawiam się po co i dlaczego istnieje taki związek. Może odpowiedź jest w liście Vandy do Aldo, gdzie mądrze i dojrzale pisze:
“Zawsze będziesz szedł przed siebie w ten sposób i nigdy nie będziesz taki, jakim chciałbyś być, tylko taki, jakim być Ci się przydarzy.”