Opis

Naszą wyobraźnię zbiorową organizują wciąż w znacznej mierze, jako symbole wspólnego losu i tożsamości narodu, pewne wielkie opowieści – „teksty” literackie, malarskie, muzyczne. Ich kanon ustalony został w zasadzie w XIX stuleciu, kiedy domem ojczystym wyzutych z niepodległości Polaków stała się przede wszystkim kultura, zwłaszcza ta wzniosła i patetyczna, przeanielona. I były one powszechnie czytane w interpretacji sakralnej: jako mityczne i nostalgiczne sublimacje narodowego ducha, jako wyraz jego trwałości i jedności, czystej i nietykalnej, niepodatnej na zakusy obcych potencji. Dramatyczność naszej późniejszej historii utrwaliła je na dobre, przeobraziła w nienaruszalne idiomy: symbole stały się w tym procesie prostymi znakami o jednoznacznej wymowie, których rzeczywiste, złożone treści skrywają się pod przesłoną zmistyfikowanych i kanonicznych wykładni. Co więcej, wykładni nieraz krańcowo sprzecznych z autentyczną wymową dzieł – tak jedynie, aby odpowiadały one oczywiście wielkiemu mitologemowi „polskich dziejów malowanych” i patriotycznym liturgiom. Postaram się zatem uchylić cokolwiek tę zasłonę, aby dotrzeć do faktycznych i nieskłamanych treści takich między innymi dzieł, jak Pan Tadeusz, Lalka, Trylogia, Wesele czy „narodowe” malowidła Matejki.

prof. Zbigniew Mikołejko

Program Zoom można pobrać ze strony: https://zoom.us

W dniu wykładu (około południa) osobom, które się zapisały na spotkanie, prześlemy link.

Prowadzący

prof. dr hab. Zbigniew Mikołejko – filozof, religioznawca, historyk idei, eseista, kierownik Zakładu Badań nad Religią w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Autor ponad 800 tekstów naukowych, m.in. książek: „Mity tradycjonalizmu integralnego" (1998), „Żywoty świętych poprawione" (2001), „W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu" (2009), „We władzy wisielca" (t. 1 – 2013, t. 2 – 2014), „Żywoty świętych poprawione ponownie" (2017), „Między zbawieniem a Smoleńskiem. Studia i szkice o katolicyzmie polskim ostatnich lat" (2018). Napisał także posłowie do polskiego wydania powieści Dana Browna „Kod Leonarda da Vinci", a także wydał autorski tomik wierszy pt. „Gorzkie żale" (2017).