Opis

Walter Benjamin nazwał Paryż stolicą XIX wieku. Bez wątpienia to właśnie Paryż wcielał wówczas wyobrażenia o nowoczesnej metropolii. Gruntowna przebudowa tkanki miejskiej, wzorcowe sklepy umieszczane wpierw w pasażach, a z czasem w ogromnych domach towarowych, przebogate życie kulturalne – to wszystko stanowiło wzorzec wielkomiejskości dla całego świata. Równocześnie to w Paryżu ze szczególną mocą ujawniały się charakterystyczne dla nowoczesności gwałtowne przemiany społeczne, co jakiś czas kulminujące w rewolucyjnych spazmach. Nowoczesne życie coraz bardziej fascynowało nowoczesnych artystów – Balzac, Baudelaire, Zola dali sugestywny obraz przekształcającego się świata, którego centrum zdaje się być właśnie Paryż.

Nic dziwnego, że i malarze zaczęli sięgać po nowe tematy, nieznane poprzednikom: dworce i wiadukty kolejowe, place i bulwary wypełnione wielkomiejskim tłumem, teatry, kabarety i domy publiczne, wyścigi konne, podmiejskie pikniki, wioślarze, żeglarze, wędkarze, praczki, modystki, cykliniarze, bary, kawiarnie, potańcówki pod gołym niebem i wizyty w muzeum. Malarstwo wchłaniało w siebie ten nowy świat, te nowe formy ludzkiej egzystencji.

W ramach naszego cyklu przyjrzymy się twórczości najciekawszych kronikarzy nowoczesnego życia. Paryż będzie tutaj oczywistym punktem odniesienia, jednak od czasu do czasu będziemy przekraczać jego rogatki, nie tylko po to, by spędzić niedzielę na podparyskich przedmieściach, ale czasem by udać się w dalszą podróż: do Londynu, a nawet do Nowego Orleanu – wszędzie tam, gdzie tętnił puls nowoczesności.

Przyjrzymy się pracom licznych i różnorodnych malarzy i grafików, jednak każde z naszych spotkań koncentrować się będzie wokół twórczości szczególnie ważnych artystów, połączonych w pary. Będą to Manet i Caillebotte (wykład 1), Monet i Renoir (wykład 2) oraz Degas i Tissot (wykład 3).

Mamy nadzieję, że dzięki ich sugestywnym obrazom uda nam się uchwycić ten nerw nowoczesności, który napędzał życie dziewiętnastowiecznej metropolii.

prof. Jacek Friedrich

 

Program Zoom można pobrać ze strony: https://zoom.us 

Prowadzący

prof. dr hab. Jacek Friedrich – historyk sztuki, profesor w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Jego zainteresowania badawcze obejmują: dzieje architektury nowoczesnej ze szczególnym uwzględnieniem okresu po 1945 r., dzieje ochrony zabytków, nowożytną i nowoczesną architekturę gdańską, związki pomiędzy kulturą wizualną a ideologiami w XIX i XX w., a także ilustrację książkową w Polsce po 1945 r.
Dużą wagę przywiązuje do popularyzacji kultury artystycznej i architektonicznej.
Za udział w ratowaniu zabytków podczas pożaru kościoła św. Katarzyny odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Opublikował m.in.: „Gdańskie zabytki architektury do końca XVIII wieku” (1997), „Gdańsk dla młodych podróżników” (2005), „Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945-1960” (2015), „Walka obrazów. Przedstawienia wobec idei w Wolnym Mieście Gdańsku (2018).